Pilot ‘Samen Leren Onderzoeken’
In een unieke samenwerking tussen onderwijs en agrarische ondernemers hebben tweedejaarsstudenten Plantenteelt van Vonk in Hoorn deelgenomen aan de pilot ‘Samen Leren Onderzoeken’, een initiatief van het programma Biodivers Perspectief. Het doel: studenten laten werken aan actuele vraagstukken uit de agrarische praktijk en zo natuurinclusieve landbouw bevorderen.De pilot is onderdeel van het programma Biodivers Perspectief, dat een inspirerende en stimulerende leeromgeving creëert voor studenten, docenten en ondernemers die natuurinclusief leren belangrijk vinden. Het programma is een samenwerkingsverband tussen bedrijven, organisaties en onderwijsinstellingen, en richt zich op het integreren van natuurinclusieve landbouw in onderwijsprogramma’s.
De studenten kozen onderzoeksvragen die direct uit de praktijk kwamen, voerden deskresearch uit, bezochten bedrijven en kregen tijdens een zogeheten expertdag eerder dit jaar de kans om hun vragen aan specialisten voor te leggen. Op maandag 14 april deelden zij hun bevindingen aan een jury, bestaande uit Pieter Vlaar (Vertify), Michel Jansen (Greenport Noord-Holland Noord en Vertify) en Rob Brekelmans (Vertify, Fieldlab Bol). Ook de betrokken ondernemers en medestudenten waren hierbij aanwezig.
Praktijkgerichte vraagstukken en inzichten
Negen onderzoeksvragen werden behandeld, variërend van het verhogen van biodiversiteit in kassen tot het economisch rendabel maken van biologische teelt. Enkele opvallende resultaten:
- Bestrijding van trips in aardbeienteelt: Door inzet van de inheemse roofwants Orius minutus en het bevorderen van waardplanten zoals brandnetel en lobularia, kan de natuurlijke vijand van trips worden gestimuleerd.
- Voldoen aan nieuwe mestwetgeving in de bloembollenteelt: Het telen van rustgewassen zoals sla of kool vereist grondruil, wat samenwerking tussen telers kan bevorderen.
- Meerwaarde uit groenbemesters in biologische bloembollenteelt: Het gebruik van bonen als rustgewas bindt stikstof aan de bodem en kan bijdragen aan lagere bedrijfskosten.
- Inzet van feromoonvallen in de slateelt: Feromonen kunnen helpen bij het vangen van schadelijke motten, maar vereisen soortspecifieke ontwikkeling, wat kostbaar is.
- Gebruik van bladbemesters in bladselderij: Bladbemesting kan de plant versterken, maar niet alle voedingsstoffen worden via het blad opgenomen.
- Geschikte organische meststoffen voor plantenkwekerijen: Leafgel bleek in proeven de beste wortelontwikkeling te geven bij jonge broccoliplanten.
- Economische voordelen van volledig biologische teelt: Hoewel de opbrengst per hectare daalt, kunnen subsidies en hogere weerbaarheid van planten de overstap rendabel maken voor kleinschalige bedrijven.
- Investering in oogstrobots voor broeierijbedrijven: De Tulip Picker van Bercomex kan drie arbeidskrachten vervangen met een geschatte terugverdientijd van zes jaar.
- Voorbereiding van cellen voor ULO-behandeling tegen galmijt: ULO (Ultra Low Oxygen) vereist aanpassingen aan de opslagcellen en is effectiever in combinatie met eucalyptusolie.
Toekomstperspectief
De pilot heeft niet alleen waardevolle inzichten opgeleverd voor de deelnemende bedrijven, ook de studenten kregen een realistisch beeld van de uitdagingen in de agrarische sector. Projectleider Marrit Rijkmans ziet de pilot als een succes en pleit voor voortzetting onder de vlag van Greenchain NH, waarbij naar alle waarschijnlijkheid ook het HBO onderwijs betrokken wordt. Dit sluit aan bij de ambitie om natuurinclusieve landbouw verder te integreren in het onderwijs en de samenwerking tussen onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven te versterken.
Om de band met de praktijk te versterken zou het volgens docent Plantenteelt Marga van der Meer goed zijn om een ‘pool’ van ondernemers te organiseren die met Samen Leren Onderzoeken aan de slag willen. Voor agrarische ondernemers biedt deze aanpak kansen om samen met jonge professionals te werken aan duurzame en innovatieve oplossingen voor de toekomst van de landbouw.