Het aanbieden van voldoende veilig en gezond voedsel en duurzaam omgaan met natuurlijke bronnen is een wereldwijde uitdaging. Met steeds meer inwoners die in grote steden wonen is het de uitdaging de afstand tussen boer en consument zo klein mogelijk te houden. Niet voor niets gaat het bij de Floriade Almere in 2022 om de vraag: Hoe maken we de groene stad van de toekomst? Waarbij voedselvoorziening (Feeding the City) een hoofdthema is.
Wel eens gehoord van Edamame? De kans is groot dat u het al eens gegeten heeft. Het zijn namelijk die prachtig groene boontjes die na de Japanse restaurants nu ook de reguliere horeca en supermarkten in rap tempo veroveren. De vraag is enorm gegroeid. Dit eiwitrijke en smaakvolle sojaboontje wordt gebruikt in salades, als tussendoortje en als powerboon in curries. De boontjes komen nu vooral nog van buiten Europa, hoofdzakelijk uit Azië. Een voorbeeld van hoe voedsel nu nog de hele wereld over gaat.
In Flevoland gaan we samen met boeren en producenten aan de slag om de voedselproductie en consumptie te verduurzamen. Zo blijkt dat het telen van Edamame ‘gewoon’ in Flevoland kan. De afgelopen jaren experimenteerden enkele telers met het boontje en de opbrengsten zijn hoog. Bovendien is de kwaliteit uitmuntend, zo ervaarde ik zelf tijdens de ‘Internationale Soja dag’ georganiseerd door DutchSoy vorig jaar bij Wageningen UR in Lelystad. Het Flevolands bedrijf is recent een samenwerking aangegaan met het voor velen bekende GreenOrganics. Een groep telers en verwerkers gaat meedoen in de pilot ‘FlevoVerseSoja’. Zo maken we een stap om regionale verwerkers en afnemers te voorzien van voldoende aanbod. Over twee maanden gaan de zaadjes de grond in en intussen onderzoeken we welke aanpassingen nodig zijn in machines, faciliteren we kennisuitwisseling en brengen we vraag en aanbod bij elkaar.
Niet alleen het meer afstemmen van aanbod en vraag is belangrijk. In de keten van boer naar consument wordt veel voedsel verspild. Het percentage agrarische producten dat op het bord van de consument terecht komt is uiteindelijk erg klein. Verspilling begint al vroeg in de keten. De Drontense ondernemersgroep Green Up zet zich in om hun producten zoals o.a. wortelen, pompoenen, aardappelen en uien die als tweede keus zijn aangemerkt toch bij de consument te krijgen in plaats van ze als diervoeding af te voeren of te laten composteren/vergisten.
Ook met kringlooplandbouw gaan we aan de slag. Een goed voorbeeld hiervan is de teelt van paddenstoelen op een voedingsbodem van reststromen uit de landbouw en van bos- en terreinbeheer. Dit ‘afval’ bevat nuttige stoffen voor de paddenstoelenteelt. Samen met Mycophilia in Lelystad is daarom een pilot opgestart om te onderzoeken hoe reststromen uit Flevoland gebruikt kunnen worden om paddenstoelen te telen en kringlopen te sluiten. Ook de reststromen uit de teelt van verse soja, de hulsjes, kunnen hiervoor gebruikt worden. En de cirkel wordt helemaal rond doordat de gebruikte voedingsbodem van de paddenstoelen (het substraat) weer als compost het land op kan. Het restproduct van de paddenstoelenteelt zelf, de steeltjes die overblijven, wordt weer verwerkt in producten als burgers en paddenstoelenbitterballen. En daarmee is de cirkel rond. De Edamame-boontjes uit Flevoland in de salade, hulsjes als grondstof voor oesterzwammen, steeltjes voor nieuwe producten en compost om de bodem te verbeteren.
Jan-Nico Appelman
Gedeputeerde Provincie Flevoland
